Szpitale i placówki medyczne to miejsca, które kojarzą się z dużą ilością bakterii, wirusów i innych szkodliwych czynników biologicznych. Nie bez powodu, w końcu właśnie tam trafiają osoby chore i zakażone różnymi wirusami. To właśnie z obawy na te zagrożenia, rodzice często podkreślają dzieciom o obowiązku dokładnego mycia rąk po powrocie z tego typu miejsc.
To oczywiste względy bezpieczeństwa, które wpajane są nam od najmłodszych lat, jednak szpitale, przychodnie lekarskie i inne placówki medyczne dokładają wszelkich starań, by regularnie oczyszczać potencjalnie skażone powierzchnie ze szkodliwych drobnoustrojów, w tym różnych typów patogenów.
To właśnie dekontaminacja medyczna jest procesem realizowanym na co dzień w szpitalach i gabinetach lekarskich. W takich miejscach każdego dnia przebywa wielu pacjentów z osłabioną odpornością, dlatego regularne eliminowanie substancji szkodliwych i zarazków jest obowiązkowe.
Zabieg ten polega na oczyszczaniu i dezynfekcji powierzchni oraz powietrza w placówkach medycznych, w celu eliminacji szkodliwych mikroorganizmów, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia pacjentów i personelu medycznego.
Możemy mówić o tym zabiegu w kontekście neutralizacji wirusów, ale także w przypadku zgonu, gdy mamy do czynienia z patogenami i wydzielinami pośmiertnymi. Określenie to stosujemy również w odniesieniu do usuwania toksyn po pożarze budynku.
Jeśli chodzi o pojęcie dekontaminacji w szpitalach, możemy wyróżnić kilka jej rodzajów:
- Sterylizacja narzędzi i sprzętów;
- Utylizacja materiałów opatrunkowych oraz skażonych odpadów;
- Sterylizacja ubrań;
- Eliminacja materiałów toksycznych (takich jak niebezpieczne chemikalia czy odpady radioaktywne);
- Chirurgiczne mycie rąk (dekontaminacja powierzchni ciała).
Jak przebiega proces dekontaminacji medycznej? Eliminacja szkodliwych mikroorganizmów w szpitalach
Skuteczne odkażanie z bakterii jest najważniejszym etapem w zapewnianiu bezpieczeństwa personelu medycznego oraz pacjentów, którzy są narażeni na zakażenie. Polega on na neutralizacji substancji niebezpiecznych, wirusów i bakterii z powierzchni ciała, ubrań i sprzętu medycznego za pomocą środków do dezynfekcji. Zazwyczaj składa się z kilku etapów, które obejmują zarówno usuwanie zanieczyszczeń widocznych np. krwi, jak i tych niewidocznych gołym okiem.
Proces dekontaminacji może być realizowany za pomocą różnych technik, w zależności od:
- Typu skażenia;
- Rodzaju materiału, który podlega dekontaminacji.
CYTAT Cały proces dekontaminacji odbywa się z zachowaniem ściśle określonych procedur, aby minimalizować ryzyko kontaminacji, czyli skażenia groźnymi patogenami. W pierwszej kolejności identyfikujemy rodzaj zagrożenia biologicznego, a następnie dobieramy odpowiedni środek dezynfekujący.
– Mieszko Kastelnik
Gdzie przeprowadza się najczęściej odkażanie sprzętu medycznego?
Sterylizacja narzędzi w szpitalu stanowi proces wieloetapowy, który zaczyna się od przygotowania narzędzi po użyciu. Po zakończeniu zabiegu narzędzia są natychmiast przenoszone do sterylnego miejsca, gdzie usuwa się wszelkie resztki biologiczne, takie jak krew i tkanki, przy użyciu płynów namaczających. Następnie narzędzia są myte wstępnie, co może być realizowane ręcznie lub w automatycznych myjkach ultradźwiękowych.
Kiedy narzędzia są już czyste i suche, trafiają do sterylizatora, najczęściej autoklawu. Autoklawowanie polega na wystawieniu narzędzi na działanie pary wodnej pod wysokim ciśnieniem i w wysokiej temperaturze przez określony czas. Eksperci podkreślają, że taki zabieg gwarantuje niszczenie wszystkich form mikroorganizmów, również ich przetrwalników.
Po wstępnym myciu narzędzia są dokładnie płukane, aby usunąć resztki detergentu, a następnie suszone. W kolejnym etapie przechodzą przez proces dezynfekcji, w którym używa się chemicznych środków dezynfekujących lub termicznej dezynfekcji w wysokiej temperaturze. Środki chemiczne stosowane w tym zabiegu najczęściej zawierają nadtlenek wodoru i aldehydy.
Czym jest dekontaminacja materii nieożywionej?
Okazuje się, że pojęcie dekontaminacji jest niezwykle szerokie. Można przeprowadzić ją zarówno po zmarłym w domu, jak i na sprzętach medycznych wykorzystywanych w trakcie operacji. Zazwyczaj dotyczy ona jednak eliminacji wirusów z przedmiotów, czyli materii nieożywionej np. materiałów opatrunkowych i narzędzi stosowanych w gabinetach lekarskich.
W przypadku tzw. materii nieożywionej proces dekontaminacji może uwzględniać różne kroki:
- Sanityzacja (profesjonalne oczyszczanie);
- Dezynfekcja (np. pomieszczenia po zgonie);
- Sterylizacja (narzędzi i sprzętów medycznych);
- Dezynsekcja (eliminacja owadów);
- Deratyzacja (usuwanie szkodników jak myszy i szczury).
Neutralizacja wirusów w szpitalu za pomocą profesjonalnych środków chemicznych
Profesjonalne odkażanie patogenów może dotyczyć nie tylko szpitali, ale i zakładów pracy, salonów fryzjerskich czy hoteli. Wirusy takie jak wirus grypy, HCV, HPV i norowirusy mogą się szybko rozprzestrzeniać w warunkach szpitalnych.
Aby taki proces usuwania szkodliwych czynników biologicznych był skuteczny, musi ona zostać przeprowadzona za pomocą specjalnych, dedykowanych środków chemicznych. Są to profesjonalne dezynfektanty, z atestem i pozytywną opinią Sanepidu, przeważnie niedostępne dla klientów indywidualnych.
Nowoczesne środki czyszczące i preparaty odkażające cechują się długotrwałym działaniem, są bezpieczne dla ludzi oraz przyjazne dla środowiska. W przypadku zaawansowanych urządzeń do dekontaminacji, zwłaszcza rozpylaczy elektrostatycznych, do tego celu stosuje się specjalnie przygotowane preparaty.
Zazwyczaj w składzie środków do dezynfekcji znajdują się substancje tj.:
- Nadtlenek wodoru;
- Czwartorzędowe związki amoniowe;
- Etanol i izopropanol;
- Podchloryn sodu;
- Fenole;
- Jony srebra.
Dekontaminacja pomieszczeń szpitalnych przez ozonowanie – czy ozon niszczy zarazki?
Ozonowanie pomieszczeń to skuteczna metoda dezynfekcji i dekontaminacji w szpitalach, opierająca się na wykorzystaniu ozonu, cząsteczki składającej się z trzech atomów tlenu. Proces ten polega na generowaniu ozonu, który jest wprowadzany do skażonego wnętrza.
Dodatkowym atutem ozonowania jest to, że nie pozostawia ono żadnych śladów chemicznych, ponieważ ozon szybko rozkłada się do czystego tlenu. Jest to kluczowe, zwłaszcza w kontekście środowiska medycznego, gdzie minimalizacja ekspozycji na substancje chemiczne jest priorytetem.
Cząsteczki ozonu reagują z drobnoustrojami, takimi jak bakterie i wirusy, niszcząc ich lipidową warstwę ochronną. Ozon ma również zdolność penetrowania trudno dostępnych miejsc, co umożliwia eliminację drobnoustrojów z miejsc, do których trudno dotrzeć tradycyjnymi metodami sprzątania.
Jakie metody dekontaminacji mogą być stosowane w pomieszczeniach szpitalnych?
- Dekontaminacja pomieszczeń środkami zawierającymi nadtlenek wodoru.
- Sterylizacja pomieszczeń wysoką temperaturą.
- Zamgławianie powietrza suchą mgłą.
- Ozonowanie pomieszczeń na stężeniu minimum 5 ppm.
Kto realizuje specjalistyczne usługi dezynfekcji pomieszczeń na terenie całego kraju?
Usługi dezynfekcji pomieszczeń, w tym placówek medycznych, są zazwyczaj powierzane specjalistom z branży DDD, takim jak firma Kastelnik. Posiadamy szeroki zestaw profesjonalnych środków chemicznych do skutecznej dezynfekcji. Co więcej, stosujemy innowacyjne metody, takie jak ozonowanie czy zamgławianie suchą mgłą z nadtlenkiem wodoru, za pomocą urządzeń typu airfog ULV.
Dzięki tym specjalistycznym usługom, placówki medyczne mogą skupić się na świadczeniu profesjonalnej opieki, mając pewność, że środowisko pacjenta jest w pełni bezpieczne. W okresie pandemii obserwowaliśmy znaczący wzrost zainteresowania naszymi usługami, co świadczy o rosnącej świadomości znaczenia odpowiedniej higieny w miejscach o podwyższonym ryzyku.
